Ze względu na zmianę polityki licencyjnej firmy Atlassian, zapowiedzianą pod koniec roku 2020 – i zgodnie z tą zapowiedzią wdrożoną na początku roku 2021 – wiele przedsiębiorstw i instytucji korzystających z narzędzi tego producenta stanęło przed trudną decyzją.
Na czym polegają zmiany i co z nich wynika?
Pod koniec 2020 roku firma Atlassian, producent bardzo popularnej, nie tylko w świecie IT, rodziny narzędzi Jira, zapowiedziała zmianę polegającą na wyłączeniu z oferty licencji typu Server. Był to jeden z trzech wariantów licencji oferowanych przez Atlassian, obok Cloud i Data Center. Podstawowe różnice między tymi wariantami najłatwiej zobrazować za pomocą następującej tabeli:
Dwa spośród wymienionych wariantów – Server i Data Center – to licencje on-premise, różniące się jednak między sobą nie tylko sposobem rozliczenia, ale również parametrami:
- Data Center dedykowana jest domyślnie do bardziej zaawansowanych i rozbudowanych instalacji, w których szczególne znaczenie ma wysoka wydajność i dostępność rozwiązania. Świadczą o tym podane progi liczbowe dla użytkowników obu licencji;
- w wersji Server najniższy próg to dziesięciu, a w wersji Data Center – kilkuset użytkowników. Oczywiście przekłada się to również na koszt zakupu oprogramowania.
Wybierając wariant Server, klient wchodził w posiadanie wieczystej licencji na oprogramowanie, instalowane czy to na własnej infrastrukturze (w lokalnym data center), czy też w wykupionej usłudze typu infrastruktura w chmurze.
Progi użytkowników licencji były elastyczne, a instalacja nie wymagała rozbudowanych zasobów sprzętowych. Dzięki tym zaletom Server był opcją najczęściej wybieraną przez klientów.
Niestety od lutego 2021 roku opcji tej nie ma już w ofercie producenta, a wsparcie dla wcześniej zakupionych licencji w tej wersji będzie zapewnione jedynie do lutego 2024. Niestety – bo po usunięciu tego wariantu powstała pewna luka, której pozostałe oferty nie zapełniają, a klienci stanęli przed poważnym dylematem: co zrobić w tej sytuacji?
Pozostają trzy możliwości
Opcja Cloud
Wybór wariantu Cloud wiąże się z klasycznymi ograniczeniami oprogramowania typu SaaS, a przede wszystkim z koniecznością przetwarzania danych poza własną infrastrukturą, co dla wielu firm i instytucji jest trudne do zaakceptowania, a niekiedy wręcz z różnych powodów niemożliwe.
Kolejne utrudnienia wynikające z migracji do wersji Cloud to np.:
- mniejsza elastyczność tego wariantu – i tak na przykład dedykowany do Jira, bardzo popularny i dający ogromne możliwości dodatek Script Runner nie zachowuje w wersji Cloud wszystkich tych funkcji, które były dostępne w wersji Server – jego migracja w tym samym kształcie może nie być możliwa,
- brak bezpośredniego dostępu do bazy danych – w wariancie Server można było raportować bezpośrednio zapytaniami SQL w zewnętrznych dashboardach, np. w Grafana. Jak istotna to kwestia, wiedzą wszyscy użytkownicy Jira, zwłaszcza menedżerowie raportujący z tego narzędzia, którzy najlepiej znają ograniczenia we wbudowanych funkcjach filtrująco-raportujących Jira,
- trudności w integracji Jira z innymi systemami wewnętrznymi klienta działającymi w obrębie zabezpieczonej sieci. W Jira Server integracja ta odbywała się pod całkowitą kontrolą klienta, według ustalonych przez niego reguł,
- zewnętrzny (poza własną domeną) adres dostępowy do narzędzia w formacie <nazwa>.atlassian.net – przy czym z informacji dostępnych na stronach Atlassian wynika, że zespół producenta pracuje nad odpowiednim rozszerzeniem dla wariantu Cloud, które ma być dostępne od 2023 roku.
Opcja Data Center
Wariant Data Center jest technicznie bliższy rozwiązaniu Server, dlatego też przejście z jednego wariantu na drugi, przy mniejszych lub większych modyfikacjach, pozwala zachować wszystkie dotychczasowe funkcjonalności.
I ten wariant ma jednak swoje ograniczenia – największym z nich są wyznaczone przez producenta progi liczbowe użytkowników poszczególnych modułów. W przypadku Jira i Confluence w wersji Data Center minimalnym progiem jest 500 użytkowników, natomiast w przypadku Jira Service Management – 50 agentów.
Dla wielu klientów, którzy nie używają oprogramowania na taką skalę i nie potrzebują tylu użytkowników, oznaczałoby to zakup wielu nadmiarowych licencji, które nigdy nie zostałyby wykorzystane, na co trudno znaleźć ekonomiczne uzasadnienie..
Trzecia opcja?
Ostatnim wyborem pozostaje – teoretycznie – zmiana narzędzia na inne, ale zazwyczaj nastręcza to jeszcze więcej trudności, niż wybór pomiędzy Cloud i Data Center.
- Po pierwsze dlatego, że trudno dziś wskazać jedno narzędzie (bądź rodzinę narzędzi) zapewniające pokrycie tak szerokiego zakresu procesów organizacyjnych, i to w różnych obszarach, jak ten obsługiwany przez rodzinę narzędzi Jira.
- Po drugie dlatego, że zmiana na zupełnie nowe narzędzie (a raczej zestaw zintegrowanych ze sobą narzędzi) wiąże się z wdrażaniem systemu od podstaw, a to zwykle oznacza dodatkowe koszty i zaburzenie ciągłości pracy.
Należy przy tym pamiętać, że zakres procesów, których taka zmiana musiałaby dotyczyć, może być bardzo duży – wykorzystując zalety produktów Atlassian, wiele organizacji skonsolidowało narzędzia wspierające procesy z powiązanych ze sobą obszarów. W branży IT będą to na przykład obszar rozwoju (Project Portfolio Management i Software/Hardware Development) oraz utrzymania (IT Service Management).
Trudny wybór
Jak widać, wybór rozwiązania nie jest łatwy, tym bardziej, że decyzję podjąć trzeba dosyć szybko: wsparcie producenta dla wariantu Server kończy się w połowie lutego 2024, a przygotowanie i przeprowadzenie ewentualnej migracji do nowego narzędzia (narzędzi) również wymaga czasu.